Żubry europejskie – liczebność, miejsce występowania i wiele innych ciekawostek o tych wspaniałych zwierzętach

Piękne, duże i budzące zachwyt żubry prawie wyginęły, a dzięki paru pozostałym osobnikom i zaangażowaniu ludzi, udało się ochronić ten gatunek przed zagładą. Sprawdź, co warto wiedzieć o żubrach i gdzie występują.

Miłośnicy żubrów z pewnością nie raz widzieli te dostojne zwierzęta wolno żyjące w Parku Białowieskim. Na terenie Polski są też zagrody, w których występują żubry i można im przyjrzeć się z bliska. Jak kształtuje się populacja tego gatunku? Jak to się stało, że żubry prawie wyginęły? Dowiedz się najważniejszych faktów o żubrach.

Najważniejsze informacje i liczebność żubrów

Na terenie Polski i na świecie żubry żyją wolno, ale też w hodowlach zamkniętych można je zobaczyć lub w zagrodach, w których żyją jako zwierzęta półwolne. Jeśli chodzi o liczby, to te wskazują, że w 2021 roku było 47 populacji wolnych oraz 18 półwolnych. Według informacji zaczerpniętych ze strony Białowieskiego Parku Narodowego światowa populacja tych dostojnych zwierząt w 2021 roku wynosiła 9554. Aż 76% stanowiły żubry wolno żyjące, 19% są zwierzętami, które żyją w hodowlach zamkniętych, a pozostałe 5% stanowią żubry półwolne.

Jeśli chodzi o populację żubra w Polsce, to ta obejmuje 25% populacji światowej, co zasługuje na uwagę. Jeśli ktoś chciałby spotkać żubra na żywo wolno żyjącego, to można udać się w 8 miejsc, w których bytują te zwierzęta. Są to:

• Puszcza Białowieska,
• Bieszczady,
• Puszcza Knyszyńska,
• Puszcza Augustowska,
• Puszcza Borecka,
• Puszcza Romincka,
• Lasy Janowskie,
• tereny zachodniej Polski.

Przy okazji warto też wiedzieć, że żubry oprócz Polski w Europie można spotkać w Niemczech, na Białorusi, w Rosji, na Litwie i na Ukrainie.

Wyginięcie żubrów

W Polsce żubr jest pod ścisłą ochroną, ale nie było tak w czasie I wojny światowej, po zakończeniu której zniknęły wszystkie osobniki z terenu naszego kraju. Warto jednak odbyć podróż w nieco dalszą historię, gdyż w Anglii wyginęły te zwierzęta już w XII wieku. U naszych zachodnich sąsiadów stało się to w XVI wieku, a w Małopolsce XVIII. Wycinka lasów i rozwój rolnictwa sprawiały, że zwierzęta te miały coraz mniej miejsca do bytowania, a dodatkowo kwitło kłusownictwo, które choć było karane, nie powstrzymywało ludzi przed strzelaniem do żubrów.

W czasach gdy Puszcza Białowieska była terytorium imperium rosyjskiego, żubry zostały objęte ochroną i w 1857 roku było 1900 tych dorodnych zwierząt. Niestety wybuch I wojny światowej w 1914 roku przyczynił się do spadku liczebności, a ostatni żubr został zabity w 1919 roku lub 1921.

Restytucja żubrów

Żubry oczywiście nie wyginęły, bo zachowało się kilka osobników czystej krwi i w 1923 roku Jan Sztolcman założył Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra. Dzięki tej inicjatywie już w 1929 roku na terenie Puszczy Białowieskiej żyły dwa żubry. Z początkiem wybuchu II wojny światowej było już 16 osobników, którym udało się przeżyć ten nieszczęsny okres. Początkowo żyły one w rezerwatach, a dopiero w 1952 roku pierwsze osobniki zostały wypuszczone na wolność. W dogodnych warunkach stado zaczęło szybko zwiększać swoją liczebność i w roku 1966 było już 100 żubrów, a 11 lat później 200. Choć liczba osobników wzrasta, to nadal należy mieć na względzie fakt, że jest to gatunek zagrożony.

Kłusownictwo – czy żubry są zagrożone przez kłusowników?

Choć żubry są gatunkiem chronionym, to niestety nie powstrzymuje to kłusowników przez ich zabijaniem. Dane WWF Polska wskazują, że w ostatnim czasie na Pomorzu Zachodnim populacja nie rośnie, choć rodzi się coraz więcej cieląt. Przyczyną jest niestety kłusownictwo, gdyż niestety jest ciche przyzwolenie na takie zachowanie, a kary nie są dotkliwe lub w ogóle nie są nakładane na kłusowników. Dlatego ważne jest, by nagłaśniać takie sprawy i wspierać inicjatywy, mające na celu ochronę gatunków zagrożonych.

Jak żyją żubry?

Byk żubra może ważyć nawet 840 kg, a krowa do 540 kg. Żubrzyce żyją do 25 lat, a byki nieco krócej, gdyż do 20 lat. Najczęściej byki są samotnikami, a stada żubrów można spotkać przy paśnikach w okresie zimowym. Jeśli więcej byków przebywa w stadzie, to są to najsilniejsze, będące najwyżej w hierarchii. Z racji tego, że jest to duże zwierzę, to nie ma naturalnego wroga, oprócz niestety człowieka.

Dziennie żubry przemierzają niewielkie odległości, bo zalewnie około 3 km, co jednak w rocznej perspektywie jest dość sporym wynikiem. Żubry preferują lasy liściaste i mieszane, a ich aktywność jest największa wczesnym rankiem i wieczorem. Rzadziej bytują na terenach lasów iglastych, ale można je spotkać także na łąkach i polanach. Jeśli chodzi o pożywienie, to dziennie żubr zjada aż do 60 kg roślinności. W ich diecie jest aż 27 gatunków drzew i krzewów, a także różne gatunki traw, turzyc i roślin zielnych.

Żubry – największe ssaki lądowe w Europie

Historia żubra jest dość ciekawa, ale choć jego populacja rośnie, to warto dbać o to, by te zwierzęta nie wyginęły. Żubry w Polsce można spotkać na różnych terenach, choć oczywiście kojarzone są najbardziej z Białowieżą. Są przecież symbolem tego parku. Te dorodne, a jednocześnie wzbudzające zachwyt zwierzęta zasługują na naszą uwagę i warto wspierać inicjatywy, których celem jest ochrona gatunków zagrożonych.